Category: Բնագիտություն 6

Ինքնաստուգում

  1. Ի՞նչ է բջիջը։

Բջիջը օրագնիզմի ամենակարևոր միավորն է։

  1. Ո՞ր նյութերնեն բջջում էներգիայի հիմանական աղբյուրները։

Ածղաջրերը էներգիա են տալիս օրգանիզմին դրանցից է՝ գլյուկոզը

  1. Որո՞նք են բջջի հիմնական կառուցվածքային մասերը։

կորիզ, ցիտոպլազմա, բջջաթաղանթ, օրգանոիդ։

  1. Ի՞նչ նշանակություն ունի բջջաթաղանթը։

Այն պաշտպանողական դեր է կատարում։

  1. Որտե՞ղ է գտնվում Ի՞նչ հյուսվածքներ ունեն բույսերը։,և ի՞նչէ այն պարունակում ։

Բջիջների վակուոլներոմ պարունակող հեղուկ այն, նաև լինում է նարնջի, կիտրոնի մեջ։

  1. Ի՞նչ է հյուսվածքը։

Երբ բջիջները միանում են իրար ստացվում է հյուսվածք։

  1. Ի՞նչ հյուսվածքներ ունեն բույսերը։

Գոյացնող, մեխանիկական, այն ապահովում է բույսի աճը։

  1. Բույսի ո՞ր մասերում է տեղադրված գոյացնող հյուսվածքը։

Արմատի ծայրին և ընձյուղի գագաթին։

  1. Ո՞ր հյուսվածքն է կատարում բույսի և նրա օրգանների հենարանի դեր։ծ

Մեխանիկական

  1. Կենդանական ի՞նչ հյուսվածքներ գիտեք։

Էպիթելային,շարակցակկան, մկանային. և նյարդային

  1. Ի՞նչ պաշտպանական դեր է կատարում շարակցական հյուսվածքը։

Վետատիվ արմատ, ցողուն և տերև ծաղիկ սերմ ևնպտուղ

Որո՞նք են բույսի վեգետատիվ օրգանները և ի՞նչ գործառույթ են կատարում։

թթվածնով պակաս հողերող աճող բույսերի րմատներից առաջանում են շնչող արմատներ։

Արմատի ի՞նչ ձևափոխություն գիտեք։

գլխավոր, հավելյալ, կողային

Որո՞նք են արմատի գործառույթները։

Սննդառություն,

Բնագիտություն՝ փետրվվար ամսվա ամփոփում

Կայծակ

Կայծակ

Հաստատուն մագնիսներ

Հաստատուն մագնիսներ

Լուսային և ձայնային երևույթներ

Լուսային և ձայնային երևույթներ

Լույսի բեկում, ոսպնյակներ

Լույսի բեկում, ոսպնյակներ

աչք և տեսողություն

Աչք և տեսողություն, առաջադրանքներ

Աչք և տեսողություն, առաջադրանքներ

7-11

Ո՞րքան է նորմալ աչքի լավագույն տեսողության հեռավորությունը։
Լավագույն աչքի տեսողությունը պետք է լինի 25 սմ։

2.Թվարկե՛ք մարդու աչքի մասերը և նշե՛ք դրանց նշանակությունը։
Առաջինը լույսը բեկվում է՝ եղջերաթաղանդին, հետո ակնաբյուրեղին,ապակենման մարմնին։

3.Ձեզ հայտնի ի՞նչ եղանակով են կարճատեսությունը շտկում։

Կարճատեսը դա այն է, որ մարդը կարողանում է նորմալ տեսնել հիմնականում 25 սմ հեռավորությունից ավելի մոտ։
Կարճատեսությունը կարող են շտկել վիրահատությամբ, որը կարելի է 18 տարեկանից, բայց ավելի լավ է մոտավորապես 20ից հետո։ Իսկ մինչ այդ օգտագործում են ակնոց ուղղակի այդ պահին նորմալ տեսնելու համար։

4.Ի՞նչ է պետք անել տեսողության արատները կանխելու համար։


Տեսողությունը ապահովելու համար պետք չէ՝ մութ վայրում հեռախոսով զբաղվել, պարկած վիճակում գիրք կարդալ, նույնիսկ այն մարդը ով ծնվում է լիարժեք առողջ տեսողությամբ այդ ամենը անելուց հետո կարող է լավ չտեսնել։


Տնային առաջադրանք :

  1. Ինչն է վնասում մարդու աչքի տեսողությունը:
    մութ վայրում հեռախոս նայել, պարկած վիճակում գիրք կարդալ, նույնիսկ այն մարդը ով ծնվում է լիարժեք առողջ տեսողությամբ այդ ամենը անելուց հետո կարող է լավ չտեսնել։
  2. Ինչի պատճառով են զարգանում աչքի արատները:
    Աչքի հիգենան չպահպանելու պատճառով։
  3. Ինչպես է մարդու աչքի մեջ առաջանում պատկեր:
    Մենք բոլոր պատկերները տեսնում ենք հակառակ, բայց գլխուղեղը մշակում է ցանցաթաղանդի փոքր և շրջված պատկերը ուղիղ կերպով և դրա համար մենք ուղղիղ ենք տեսնում ամեն ինչ։

Լույսի բեկում, ոսպնյակներ

  1. Ե՞րբ է լույսը բեկվում:
    Լույսի ճառագայթի ուղղության փոփոխությունը մի միջավայրից մյուսին անցնելիս, կոչվում է լույսի բեկում:
  2. Ո՞ր կետն է կոչվում ոսպնյակի կիզակետ: Ոսպնյակ կոչվում է թափանցիկ ապակե մարմինը, որը երկու կողմից սահմանափակված է գնդային մակերևույթներով: Ոսպնյակի կարևոր մասն է նրա կիզակետը:
  3. Տնային աշխատանք:
  4. Ո՞ր դեպքում է օդը դառնում անհամասեռ միջավայր:
  5. Օդը տաքանում է, այդ ժամանակ մարդկանց մոտ առաջանում են օդատեսիլները։
  6. Ի՞նչպիսի մարմիներ են ոսպնյակները:
  7. Ոսպնյակնները կոր մակերևույթ ունեցող թափանցիկ մարմիններն են։
  8. Ոսպնյակները քա՞նի տեսակներ են լինում:
  9. Ոսպնյակնները լինում են երկու տեսակի հավաքող և ցրող։

Հաստատուն մագնիսներ

Պատասխանել հարցերին

  1. 1.Ի՞նչպես մագնիսները փոխազդում միմյանց հետ։
    Նրանք փոխացդվում են ձգողության ուժով։
  1. Ո՞ր մարմինն է կոչվում հաստատուն մագնիս։
    Այն մագնիսները որոնք երկար ժամանակ պահպանում են մագնիսական հատկությունները կոչվում են, հաստատուն մագնիսներ։
  2. Մագնիսի,ո՞ր մասերն են անվանում բևեռներ։
    Որտեղ մագնիսական ազդեթությունը ավելի ուժեզ է։
  3. Ի՞նչ է կողմնացույցը։
    Կողմնացույցը ցույց է տալիս թե որտեղ է ճիշտ ճանապարհը։

Տնային առաջադրանք։ Պատասխանել հարցերին։

  1. Ո՞րոնք են մագնիսական բևեռները։
    Մագնիսի այն հատվածը, որտեղ մագնիսական ազդեթությունը ավելի ուժեղ է։
  2. Ի՞նչպես են անվանում մագնիսական բևեռ֊ները։
    S և N տառերով։
  3. Ի՞նչպես է ընդունված ներկել մագնիսները։
    հյուսիսային բևեռը՝ կապույտ, իսկ հարավայինը բևեռը՝ կարմիր։
  4. Ո՞ր երևույթն է կոչվում ապամագնիսացում։
    Բարձր ջերմաստիճանի դեպքում մագնիսները կորցնում են իրենց մագնիսական հատկությունները և դա կոչվում է ապամագնիսացում։
  1. Ձեզ հայտնի,ո՞ր բնագավառներում են օգտագործում մագնիսը։
    Շատ տարբեր տեղերում, նույնիսկ կողմնացույցի մեջ, մագնիսի միջոցով երկրի մագնիսական դաշտը քաշում է դեպի իրեն։
  2. Ինչով է պայմանավորված կողմնացույցի աշխատանքը։
    Կողմացույցի մեջ կա մագնիս, այդ մագնիսի միջոցով երկրի մագնիսական դաշտը քաշում է դեպի իրեն։

Կայծակ

1.Ի՞նչպես են ստեղծվեւմ օդի բարձրացող և իջնող հոսանքները:

Մթնոլորտի տարբեր մասերում օդի ճերմաստիճաների և ճնշումների տարբերության հետևանքով ստեղծվում են օդի բարձրաձող և իջնող հոսանքներ։

  1. Ի՞նչպես են ամպերում գոյանում էլեկտրական լիցքեր:

Օդային հոսանքների և ամպերի շփման հետևանքով ամպերում գոյանում են էլեկտրական լիցքեր։

  1. Ի՞նչու է վտանգավոր կայծակի ժամանակ պառկել հողի վրա:

Շատ վտանգավոր է պարկելը դուք կարող եք տուժել կայծակի ոչ թե անմիջական հարվածից այլ գետնի էլեկտրական դաշտից, որն առաջանում է երբ կայծակը հարվածում է մոտակա ծառին կամ այլ բարձրադիր առարկային։

4.Նկարագրել շանթարգելի կառուցվածքը:

Շանթարգելը մետաղյա ձողե, որն ամրացվում է շինության պատի երկայնքով։

Կայծակ

Պատասխանել հարցերին

1.Ի՞նչպես է առաջանում կայծակը:


Ամպրոպային ամպերը կազմված են ջրի կաթիլներից և փոքրիկ սառցակտորներից: Ներքևից բարձրացող տաք օդի հոսանքների շնորհիվ այդ մասնիկներն անընդհատ բախվում են իրար և, որպես արդյունք` լիցքավորվում: Երբ լիցքերի քանակությունը բավականաչափ մեծանում է, ամպից որոշ էլեկտրոններ օդով հասնում են Երկիր՝ ստեղծելով անցուղի մնացած լիցքավորված մասնիկների համար․ առաջանում է կայծակ։

Ի՞նչ է որոտը:
Որոտը այն է, որ ամպերի մի մասում գոյանում է դրական իսկ մյուս մասում բացասական լիցքեր և այդ լիցքերի պարպման հետևանքով առաջանում է՝ կայծակ և որոտ։


2.Ի՞նչ է շանթարգելը, և ի՞նչպես է այն շինանյութերը պաշտպանում կայծակի հարվածից:

Շանթարգելը մետաղյա ձող է, որն ամրացվում է շինության պատի երկայնքով։ Ձողի վերին սրածայր մասը պաշտպանվող շենքից բարձր է՝ ստորին մասը հողակցված։

3.Երկրի մակերևույթի վրա, ո՞ր առարկաներին է կայծակը ավելի հաճախ հարվածում:


Հաճախ կայծակը երկաթյա իրերին է խփում և նաև մարդկանց։ Կայծակն օժտված է ահռելի էներգիայով և կարող է շատ վտանգավոր լինել: Խփելով տարբեր մարմինների՝ կայծակը կարող է մեծ վնասներ պատճառել. հալել մետաղե իրերը, այրել ծառերը, սպանել մարդկանց և կենդանիներին:

4.Կայծակի ժամանակ ի՞նչպես պետք է վարվեք, եթե հաըտնվել եք բաց տարածքում:

1. Կայծակի ժամանակ բաց դաշտում գտնվելը վտանգավոր է:
2. Չի կարելի պառկել գետնին:
3. Եթե հնարավոր չէ արագ հեռանալ, ապա պետք է կքանստել համեմատաբար ցածրադիր տեղում:
4. Քանի որ կայծակը խփում է առավել բարձր մարմիններին, ուստի չպետք է թաքնվել բարձր ծառի տակ:
5. Որքան հնարավոր է` պետք է շուտ դուրս գալ ջրից:
6. Չի կարելի ձեռք տալ մետաղե առարկաներին, պետք է հեռու մնալ դրանցից:
7. Թաքնվել կարելի է խիտ անտառում, քարանձավներում, բնակելի շենքում, ավտոմեքենայում՝ փակելով պատուհանները:
8. Մոտոցիկլետի կամ հեծանվի օգտագործումը վտանգավոր է:

Ջերմային հավասարակշռություն և ջերմաստիճան

  1. Ի՞նչ է ցույց տալիս մարմնի ջերմաստիճանը:

Մարմնի տաք կամ սառը լինելը, բայց համ շատ տաք ջերմություն ունենալու դեպքում մարդը կարող է իրեն վատ զգալ համ շատ սառը:

  1. Ինչպե՞ս է կոչվում ջերմաստիճան չափող սարքը:

Ջերմաստիճան չափող սարքը կչվում է ջերմաչափ:

  1. Ի՞նչ կառուցվածք ունեն սնդիկային ջերմաչափները:

Հեղուկային, մետաղական, էլեկտրական, Էլեկտրոնային և այլն:

  1. Բժշկական ջերմաչափն ինչո՞վ է տարբերվում սովորական ջերմա
    չափից:

Որ հիմա լայն տարածություն են ստացել սնդիկով կամ սպիրտով աշխատող ջերմաչափերը, իսկ բժշկականները այդպես չեն:

5. Ո՞րն է բնության մեջ հանդիպող ամենացածր ջերմաստիճանը:

Բնության մեջ հանդիպող ամենացածր ջերմաստիճանը -273C-ն է. այդ ջերմաստիճանում նյութը կազմող մոլեկուլները դադարում են շարժվելուց:

Էներգիան և կենդանի օրգանիզմները

Հարցեր եւ առաջադրանքներ

  1. Ի՞նչ դեր ունի էներգիան կենդանի օրգանիզմներում:

Կենդանիների մոտ պետք է աճի, շարժման, կենսագործունեության համար:

  1. Որտեղի՞ց են կենդանի օրգանիզմներն էներգիան ստանում:

Նրանք հիմնականում ստանում են արեգակից:

  1. Ո՞ր կենդանի օրգանիզմներում է կլանվում արեգակնային էներգիան:
  1. Ներկայացրե՛ք կենդանի օրգանիզմների օրինակներ, որոնք լույս
    են արձակում:

Լուսատտիները, մեդուզաները, կաղամարները:

  1. Ինչպե՞ս եք պատկերացնում սննդային կապերը կենդանի օրգանիզմների միջեւ:
  1. Կարո՞ղ եք պնդել, որ կյանքը պարտական է Արեգակին: Ինչո՞ւ:

Այո, որովհետև մենք արեգակի շնորիվ էներգիա ենք ստանում, և առանց նրա մենք ուղղակի չեինք կարողանա ապրել:

  1. Շրջակա միջավայրի բույսերի եւ կենդանիների միջեւ սննդային կապերի ի՞նչ օրինակներ գիտեք: Նկարագրե՛ք:

Աշխատանք և Էներգիա

խնդիրները

1*

Գտնել ձկան արագությունը, եթե հայտնի է, որ 360 մ երկարությամբ ճանապարհը նա անցավ 40 վարկյանում:

V=?

S=360մ

T=40v

360:40=9

V=9

2*

Որքան ճանապարհ կանցնի ինքնաթիռը 4 ժամում, եթե նրա արագությունը 100կմ/ժ է: 

S=?

T=4ժ

V=100կմ/ժ

100:4=25

S=25

Հարցեր

1.Ներկայացրե՛ք մեխանիկական աշխատանքի օրինակներ:

Հրել ճամպրուկը, ձգել պարանը:

2. Ի՞նչ բանաձեւով է հաշվարկվում մեխանիկական աշխատանքը:

A-աշխատանք

F-մարմնիվրաազդող ուժ

S= ուժի ուղղությամբ մարմնիանցած ճանապարհը:

3.Ո՞ր դեպքում մարմնի վրա ազդող ուժն աշխատանք չի կատարում:

4. Ինչո՞ւ են էներգիան եւ աշխատանքը չափում միեւնույն միավորով:

Որովհետև երբ որ օրինակ ինչ որ իրը բարձրացնում ենք վերև նրանք հնարավորությունն են ունենում ընկնել որը ևս աշխատանք է:

5. Ո՞րն է 1 Ջ աշխատանքը:

Երբ մարմինը 1մետր ուժի ազդեցությամբ անցնում է 1մետր ճանապարհ: