Բառը կամ բառերի խումբը, որն արտահայտում է ամփոփ միտք
և ունի ստորոգում, կոչվում է նախադասություն։ Օրինակ` Արևը վերևից մեզ ժպտում է։
Նախադասությունը կազմվում է գլխավոր և երկրորդական
անդամներից։ Գլխավոր անդամներն են ենթական և ստորոգյալը, իսկ երկրորդական անդամները լրացումներն են։ Ենթական նախադասության այն գլխավոր
անդամն է, որին ստորոգման միջոցով վերագրվում է հատկանիշ, պատասխանում է, ո՞վ , ի՞նչ հարցերին։ Ստորոգյալը նախադասության այն անդամն է, որը հատկանիշը ստորոգման միջոցով վերագրում է ենթակային: Լրացումները կամ երկրորդական անդամները լինում են բայական անդամի լրացումներ և գոյականական անդամի լրացումներ։
Օրինակ՝ Աշնան արևը ջերմացնում է մարդկանց սառը հոգիները: Լրացումներն էլ իրենց հերթին կարող են գոյականական անդամի լրացումներ` որոշիչ, հատկացուցիչ, բացահայտիչ, և բայական անդամի լրացումներ` խնդիրներ և պարագաներ։
Նախադասության տեսակներն ըստ կազմության
Ըստ կազմության՝ նախադասությունները լինում են պարզ և բարդ ։
Պարզ նախադասությունն ունի մեկ ստորոգյալ, օրինակ` Քամին փչում է։ Իսկ եթե նախադասությունը կազմված է մեկից ավելի պարզ նախադասություններից, այսինքն՝ ունի մեկից ավելի ստորոգումներ, կոչվում է բարդ նախադասություն։ Օրինակ՝ Քամին փչում է հարավից և փոշու հսկա դեզեր բարձրացնում:
Պարզ և բարդ նախադասությունները ունեն իրենց ենթատեսակները։ Պարզ նախադասությունները լինում են պարզ համառոտ և պարզ ընդարձակ։ Պարզ համառոտ նախադասությունները կազմված են միայն ենթակայից և
ստորոգյալից (օրինակ՝ Ամպերը խտացան), իսկ պարզ ընդարձակ նախադասությունների
կազմում կա նաև լրացում կամ լրացումներ (օրինակ՝ Սև ամպերը հետզհետե խտացան)։
Առաջադրանքներ:
Տրված պարզ համառոտ նախադասությունները դարձնել պարզ ընդարձակ:
Ես հիշում եմ: Օրինակ` Մինչև հիմա ես հիշում եմ այդ տխուր դեպքը:
Արևը լուսավորում է:-Արևը լուսավորում է մռայլ երկիրը։
Ջուրը քչքչում է:-Ջուրը ուժեղ ձայնով քչքչում է։
Շենքը ուներ:-Գեղեցիկ շենքը ուներ հարմարավետ բնակարաններ։
Հայրը բարկացավ:-Հայրը բարկացավ չարաճճի տղայի վրա։
Նրանք պայքարեցին:-Նրանք պայքարեցին հանուն ազատություն։
Հովիտները երևում էին:-Իմ պատուհանից երևում էին հովիտները։
Նա ուներ:-Նա ուներ գեղեցիկ շիկահեր մազեր։
Թշնամին շրջապատել էր:-Թշնամին շրջապատել էր խաղաղ բնակիչներին։
Ճյուղերը ջարդվել էին:-Մեր ծառի ճուղերը ջարդվել էին։
Հարցերին պատասխանելով ամբողջացրու պարզ նախադասությունները
Ո՞ւմ աչքն ամբողջ օրը ճանապարհին էր:-Մայրիկի աչքն ամբողջ օրը ճանապարհին էր:
Միշտ հիշում է ո՞ւմ խոսքը:-Միշտ հիշում է Արմենի խոսքը:
Ինչի՞ ջուրը բարձրացել էր ձնհալից:-Սառցե ջուրը բարձրացել էր ձնհալից
Ինչի՞ արմատները շատ խորն էին թափանցել:-Ծառի արմատները շատ խորն էին թափանցել։
Ինչի՞ փողոցները լայն էին:-Քաղաքի փողոցները լայն էին։