Նոյեմբերի 20-27-ը առաջադրանքներ

Առաջադրանք 1

Ռուս-թուրքական 1877-78թթ պատերազմը, Հայկական հարցի միջազգայնացումը/ Հայոցպատմություն, դասագիրք 8-րդ դասարան, էջ 73-79/

  • Պատմել 1877-1878թթ.-ի ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքի մասին:

Ռուսաստանի միջազգային վարկը  խաթարել էր Ղրիմի պատերազմում թուրքերից ու նրա եվրոպական դաշնակիցներից կրած ծանր պարտությունը։Եվ որպեսզի կորցրած հեղինակությունը վերականգնի և Բալկաններին ու Արևմտյան Հայաստանին տիրի 1877թվականիապրիլին Ռուսաստանը պատերազմ սկսեց Օսմանյան կայսրության հետ։Մասնաճյուղի հրամանատարն էր հայազգի նշանավոր զորավար Միխայիլ Լոռիս-Մելիքովը(Լոռու Մելիքյանը)։ Պատերազմին մասնակցում էին հայազգի այլ զորավարներ։ Ճակատիձախ թևում կռվող Երևանյան ջոկատի հրամանատարը գեներալ Արշակ Տեր-Ղոկասովն էր։Նրա զորաջոկատը անցնելով Արարատ լեռը Հայկական պարից բաժանող լեռնանցքովպատերազմի առաջին մասին գրավեց Բայազետի և Ալաշկերտի գավառները։ 1877թ. հունիսին մոտ 10-հազարանոց թուրքական զորքը պաշարեց Բայազետը։ Հայպամտպաններից Սամսոն Տեր-Պողոսյանին հաջողվեց քրդական տարազով ծպտված անցնելշրջապատման օղակը և լուր հասցնել Տեր-Ղուկասովին։ 1877թ. աշնանը ռուսական զորքերըպաշարեցին Կարսը, որի գրավումը հանձնարարվեց հայազգի մեկ այլ գեներալի՝ ՀովհաննեսԼազարյանին։ Նոյեմբերի 6-ին հայ կամավորների առաջապահ ջոկատից ուղեկցությամբընթացող վճռական գրոհն ավարտվեց փայլուն հաղթանակով։ 1878թ. փետրվարին թուրքերնառանց լուրջ դիմադրության հանձնեցին նաև Արևմտյան Հայաստանի ռազմավարական մյուսկենտրոնը՝ Կարինը, ինչպես նաև Սև ծովի մի շարք շրջանները։

  • Սահմանել ‹‹Հայկական հարց››, ‹‹Արևելյան հարց››հասկացությունները:

Հայկական հարց, Օսմանյան և Ռուսական կայսրությունների տիրապետությունից Հայաստանի ազատագրման, հայ ժողովրդի ինքնորոշման ու ամբողջ Պատմական Հայաստանում սեփական պետականության վերականգնման, իր Հայրենիքում, սեփական պետականության սահմաններում հայ ժողովրդի համախմբման և այդ նպատակներին հասնելու համար հայ ժողովրդի մղված ազգային-ազատագրական պայքարի անվանումը դիվանագիտության պատմության մեջ։ Ըստ խորհրդահայ պատմագրութեան՝ Հայկական հարցը ասպարեզ է իջել որպես Արևելյան հարցի բաղկացուցիչ մաս 1877-1878 թթ.-ի ռուս-թուրքական պատերազմից հետո։ Ըստ հայկական ազգային պատմագիտական թևի ներկայացուցիչների՝ Հայկական հարցն առաջացել է այն ժամանակ, երբ Հայ ժողովուրդը զրկվել է իր Հայրենիք Հայաստանում սեփական ազգային, անկախ, միացեալ և ամբողջական պետականություն ունենալու հնարաւորությունից։ Այդ տեսակետի կողմնակիցներ են մասնավորապես պատմաբաններ Լեոն, Լենդրուշ Խուրշուդյանը, Մնացական Խաչատրյանը և շատ ուրիշներ։

Արևելյան հարց, Օսմանյան կայսրության տիրույթների բաժանման համար մեծ տերությունների միջև ծավալված պայքարի և օսմանահպատակ ժողովուրդներ՝ այդ թվում հայ ժողովրդի, ազատագրական շարժման հետ կապված միջազգային հակասությունների պայմանական անվանումը դիվանագիտության և պատմական գրականության մեջ: «Արևելյան հարց» տերմինը առաջին անգամ գործածվել է Սրբազան դաշինքի (Ռուսաստան, Ավստրիա, Պրուսիա, Ֆրանսիա և այլն) երկրների Վերոնայի կոնգրեսում (1822)՝ Թուրքիայի դեմ Հունաստանի մղած անկախության պատերազմի կապակցությամբ: Լոզանի կոնֆերանսում (1922-23) ստորագրված հաշտության պայմանագրով «Արևելյան հարց» հասկացությունը վերացել է:

  • Համադրել Հայկական հարցը Սան-Ստեֆանոյի պայմանագրում և Բեռլինի կոնգրեսում:

1878թվականին փետրվարի 19-ին կնքվեց ռուս-թուրքական հաշտության Սան Ստեֆանոյիպայմանագիրը։ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրով միջազգային դիվանագիտության մեջառաջին անգամ ձևակերպում ստացավ Հայկական հարցը։ Պայմանագրի 16-րդ հոդվածովսուլթանական կառավարությունը պարտավորվում էր ռուսների գրաված և Թուրքիայիվերադարձվող հայկական գավառների բարեփոխումները անցկացնել և ապահովել հայերիանվտանգությունը քրդերից և չերքեզներից։ Այդ միջազգային փասթաթղթում գործածվել էՀայաստան բառը։ Սան Ստեֆանոյի պայմանագիրն ամրապնդում էր Ռուսաստանի դիրքերնԱրևմտյան Հայաստանում։ 1878թ. հունիսին Բեռլինում գումարվեց վեհաժողովըռուս-թուրքական հաշտության պայմանները վերանայելու նպատակով։ Հայերի պահանջներըվեհաժողովին ներկայացնելու համար Մկրտիչ Խրիմյանի կամ Խրիմյան հայրիկիգլխավորությամբ կազմվեց հատուկ պատվիրականություն։

  • Փորձիր  ներկայացնել  Հայկական հարցի լուծման քո տարբերակը :
  • ‹‹Մկրտիչ Խրիմյան.Երկաթե և թղթե շերեփը››

Առաջադրանք 2

Դասարանական-Ազատագրական խմբակները և կազմակերպությունները/Հայոցպատմություն, դասագիրք, 8-րդ դասարան, էջ80-82/

Հայոց լեզու, 8-րդ դասարան, 24.11

1. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Հորթերին խառնվել են գառնուկները: (հորդ, հորթ)
Հորդ անձրևների պատճառով համերգը չեղարկվեց: (հորդ. հորթ)
Նա  հաջող ելույթ ունեցավ: (հաջող, հաչող)
Հաչող շան վրա քար չեն նետում: (հաջող, հաչող)
Հայրը սրեց բոլոր  կտրիչ գործիքները: (կտրիչ, կտրիճ)
Կտրիճ զինվորների արարքը հերոսական էր: (կտրիչ, կտրիճ

2.Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Նոր տուն կառուցելու  համար նա հարթ տեղ էր փնտրում: (հարդ, հարթ)
Հնձած արտերում ամբողջ հարդը մնացել էր ձյան տակ: (հարդ, հարթ)
Այդ ախտը նա ձեռք էր բերել մանուկ հասակից: (աղտ, ախտ)
Ամբողջ աղտը լցվել էր գետը: (աղտ, ախտ)
Մի ուխտ համառում էր  ու չէր քայլում: (ուղտ, ուխտ)
Մենք ուղտ ունենք կատարելու: (ուղտ, ուխտ)

3.Նախադասությունների մեջ գտի´ր բառագործածության սխալները:
Մեր մարզիկները  ավետեցին մրցաշարում տարած հաղթանակի լուրը:
Երկու  ընկերները շարունակ  վիճվում  են:
Տուն գնալուց հանդիպեց մայրիկին:
Քո համար նա բանաստեղծություն է հորինել:

4.Ո՞ր բառը մյուսների հետ ընդհանուր արմատ չունի:
Հրակայուն
Հրահրուն
Հրկեզ
Հրավիրել
Հրեղեն
Հրշեջ

5. Տրված բառերում գտի´ր հնչյունափոխված արմատները:
Ծնունդ, գետնուղի, կրթաթոշակ, սնափառ, մամռապատ, գիտարշավ, հնձվոր, սգվոր, քննություն, լսարան, նստացույց, լրջմիտ,  ուղեկալ, մրրկածեծ, շրջազգեստ, կավճաման, սուզորդ, չվերթ, իշուկ, պտուտակահան:

6. Շարքի բառերում ընդգծի´ր նախածանցներն ու վերջածանցները:
Տմարդի, թախծոտ, մայիսյան, փառք, խաբկանք, հաճելի, ժամանակ, սայլվոր, պարագլուխ, մակերես, ածական, բուրավետ, վայրենի, վայրի, փոխարքա, որդյակ, սնունդ, կաթված, ներամփոփ, բնույթ, ստորադաս, ապարդյուն, դժկամ, նախապապ :

Իմ սեբաստացիական ուղին

Կրթահամալիր մուտքս նշանավորվեց եռօրյա ճամփորդությամբ: Սևանում երեք գեղեցիկ ու անմոռանալի օր անցկացրի, ձեռք բերեցի նոր ընկերներ և վստահաբար կարող եմ ասել, որ իմ սեբաստացիական ուղին սկսվեց հենց այդ ճամփորդությունով։

Այդ և մյուս ճամփորդությունները մեր օրերը ավելի հագեցած էին դարձնում, մեր ընկերությունը ՝ ավելի ջերմ ու մտերմիկ:

Այցելում էինք տարբեր թանգարաններ, տեսաժան վայրեր, ճանաչում մեր հայրենիքի ամեն մի անկյունը, պատմությունը: Ճամփորդությունները մեզ դարձնում էին խիզախ, պատրաստված, ուժեղ, հայրենաճանաչ։

Օրեցօր ես ինձ համար բացահայտում էի Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրը՝ ագարակը, գրադարանը, արվեստանոցները, Գինու դպրոցը:

Մի օր էլ մասնակցեցի դպրոցում կազմակերպվող կլոր սեղաններից մեկին, ինձ համար նորություն էր ուսուցիչներին, տնօրենին հավասար սեղանի շուրջ քննարկումներ անցկացնելը Կլոր սեղանները ինձ համար դպրոցի առավելություններից էին։

Տարբեր ճամփորդությունների գնալով հասկացա, որ մեր դպրոցը մեծացնում է խիզախ, պատրաստված և ուժեղ սովորողների։ Ճամփորդությունների ընթացքում ձեռք էինք բերում լավ ընկերներ և կերտում լավ և անմոռանալի հիշողություններ։

Սեբաստացիական ճանապարհս շարունակվում է՝ նոր բացահայտումներով, նոր հետաքրքրություններով:

։

The cracked pot

The Cracked Pot

A water bearer in India had two large pots, each hung on each end of a pole which he carried across his neck. One of the pots had a crack in it, and while the other pot was perfect and always delivered a full portion of water at the end of the long walk from the stream to the master’s house, the cracked pot arrived only half full.

For a full two years, this went on daily, with the bearer delivering only one and a half pots full of water in his master’s house. Of course, the perfect pot was proud of its accomplishments, perfect to the end for which it was made. But the poor cracked pot was ashamed of its own imperfection and miserable that it was able to accomplish only half of what it had been made to do.

After two years of what it perceived to be a bitter failure, it spoke to the water bearer one day by the stream. “I am ashamed of myself, and I want to apologize to you”.  The bearer asked, “Why? What are you ashamed of?”  The Pot replied, “For these past two years I am able to deliver only half of my load because this crack in my side causes water to leak out all the way back to your master’s house. Because of my flaws, you don’t get full value for your efforts”.

The water bearer felt sorry for the old cracked pot, and in his compassion, he said, “As we return to the master’s house, I want you to notice the beautiful flowers along the path.”  As they went up the hill, the old cracked pot took notice of the sun warming the beautiful wild flowers on the side of the path, and this cheered it somewhat.  But at the end of the trail, it still felt bad because it had leaked out half its load, and so again it apologized to the bearer for its failure.

The bearer said to the pot, “Did you notice that there were flowers only on your side of your path, but not on the other pot’s side? That’s because I have always known about your flaw, and I took advantage of it. I planted flower seeds on your side of the path, and every day while we walk back from the stream, you’ve watered them. For two years I have been able to pick these beautiful flowers to decorate my master’s table. Without you being just the way you are, he would not have this beauty to grace his house.”

Moral:

Each of us has our own unique flaws. We’re all cracked pots. In this world, nothing goes to waste. You may think like the cracked pot that you are inefficient or useless in certain areas of your life, but somehow these flaws can turn out to be a blessing in disguise.”

Հայոց լեզու, 13.11-17.11

1.Տրված գոյականները ածանցների օգնությամբ դարձրու ածականներ:
Գիր, հուր, աղջիկ, անուն, կարգ, գիշեր, ցավ, վարձ, ապակի, շող, դաս, հույզ, աշուն, հրապույր, ժպիտ, մայր:

գիր-գրավոր,գրական,անգիր,գրական
հուր-հրեղեն,հրե,հրոտ
աղջիկ-աղջկական
անուն-անանուն,անվանի
կարգ-անկարգ,կարգին
գիշեր-գիշերային
ցավ-ցավոտ,անցավ,ցավալի
վարձ-վարձու,վարձկան
ապակի-ապակյա
շող-անշող,շողուն,շողշողուն
դաս-դասական,դասային
հույզ-հուզական,հուզիչ
աշուն-աշնանային
հրապույր-հրապուրիչ,անհրապույր
ժպիտ-ժպտուն,անժպիտ
մայր-մայրական



2. Առաջին և երկրորդ շարքերի համապատասխան արմատներով կազմիր 6 բարդ ածական:

ա. հաստ, թանկ, խիստ, տերև, առատ, հորդ
բ.  շունչ, զուրկ, ձեռն, արժեք, բուն, առատ:

հաստաբուն,թանկարժեք,առատաձեռն,հորդառառ,տերևաշունչ,խստապահանջ

ա. նախշ, փուշ, սև, դառը, արագ, գիրկ
բ.  համ, հեր, վազք, տերև, զարդ, բաց:

սևահեր,դառնահամ,արագավազք,գրկաբաց,նախշազարդ,

3. Առաջին շարքի ածականների հականիշները գտիր երկրորդ շարքում:

ա. անարի, գթառատ, անգեղ, անարատ, հնազանդ, դյուրին, զվարթ
բ.  չքնաղ, չարաբարո, արի, ըմբոստ, թախծոտ, պիղծ, խրթին:

անարի-արի

գթառատ-չարաբարո

անգեղ-չքնաղ

անարատ-պիղծ

հնազանդ-ըմբոստ

դյուրին-խրթին

զվարթ-թախծոտ

4.Բառախմբում առանձնացրու հոմանիշ ածականների 5 եռյակ:

Կոպիտ, կոշտ, բիրտ

զայրացկոտ, ցսկոտ, բարկացկոտ

նրբանկատ, խոհեմ, շրջահայաց

ամբարտավան, գոռոզ, մեծամիտ

մոլեգին, վայրագ, կատաղի

5. Տրված առածներում կետերի փոխարեն տեղադրիր հականիշ ածականները:

Անճոռնի ճուտիկը սիրուն կարապ կդառնա: (սիրուն, անճոռնի)
Ասելը հեշտ է, անելն է դժվար : (հեշտ, դժվար)
Վատ կտորից, լավ վերարկու չես կարի: (լավ, վատ)
Ժլատի փորը դատարկ է, գրպանը՝ լիքը: (լիքը, դատարկ)
Չքավորի գրպանը դատարկ է, սիրտը՝ լիքը: (լիքը, դատարկ)

6. Ընդգծե՛լ այն ածականները, որոնց գերադրական աստիճանը
–գույն մասնիկով չի կազմվում։

Ցածր, կարմիրշեկ, վատթանկ, լավ, ուժեղ, սուր, ազնիվզվարթհաստ, խոշոր, հին,
երեկկոշտուրախ, նոր, սևքաղցր։

7. Տրվածներից որն է ածական:
Կրակ
Հնչուն
Հնչյուն

Հոտավետ
Գեղջուկ
Պատճառ

Կարգ
Ժայռափոր
Տնակ

8. Ըստ կազմության` տրված ածականները բաժանի՛ր չորս խմբի՝ պարզ, բարդ, ածանցավոր, բարդածանցավոր:
Սաղարթախիտ, փոքր, համեղ, բուրավետ, կարգազանց, անջրդի, առևտրական, հոգևոր, հողային, աշխարհազորային, ոսկենկար, սպիտակ, նազելի, միջմոլորակային, գիշակեր, բյուրավոր, պահեստային, տնտեսական, վարչական, մարդաշատ:

9. Տրված բայերից ածականներ կազմի՛ր և ընդգծի՛ր  ածականակերտ ածանցները:
Համոզել, սիրել, գրավել, կախարդել, նվիրել, հուզել, զայրանալ, սարսափել, նեղանալ, պարծենալ:
համոզել-համոզիչ
սիրել-սիրող
գրավել-գրավիչ
կախարդել-կախարդական
հուզել-հուզիչ
զայրանալ-զայրացած
նվիրել-
սարսափել-սարսափելի
նեղանալ-նեղված
պարծենալ-պարծենկոտ

10.Կազմել տրված ածականների բաղդատական և գերադրական աստիճանները:
Լավ-ավելի լավ, ամենալավ, լավագույն
մեծ-ավելի մեծ, ամենամեծ, մեծագույն
բարձր-ավելի բարձր, ամենաբարձր, բարձրագույն
խոշոր-ավելի խոշոր, խոշորագույն
փոքր-ավելի փոքր, ամենափոքր, փոքրագույն
երկար-ավելի երկար, ամենաերկար
բարդ-ավելի բարդ, բարդագույն
խիստ-ավելի խիստ, խստագույն
նոր-ավելի նոր, նորագույն
ազնիվ-ավելի ազնիվ, ազնվագույն
գեղեցիկ-ավելի գեղեցիկ, գեղեցկագույն
հին-ավելի հին, հնագույն
քաջ-ավելի քաջ,մ ամենաքաջ
խոր-ավելի խոր, ամենախոր
ուժեղ-ավելի ուժեղ, ուժեղագույն
խելացի-ավելի խելացի, ամենախելացի


11. Բառաշարքում ընդգծել գերադրական աստիճանով ածականները:
Բազմագույն, նրբագույն, ամենախոշոր, մանուշակագույն, ամենաթույլ, փոքրագույն, բոցագույն, ամենափրկիչ, ամենալավ, մշուշագույն,  ամենազգաց, միագույն, կարևորագույն, հզորագույն, արևագույն, բարձրագույն, ամենանուրբ, դժվարագույն:

12. Շարքում ընդգծիր համեմատության աստիճան չունեցող որակական ածականները:
Հպարտ, կույր, խեղճ, գեղեցիկ, չար, նենգ, պարկեշտ, արու, բարի, վեհ, ագահ, հղի, վսեմ, համր, պիղծ, ամուրի, խուլ, արդար, ճերմակ:

Նոյեմբերի 6-13-ը, առաջադրանք, 8-րդ դասարան

Առաջադրանք 1

Նապոլեոնի դարաշրջան

Նապոլեոն Բոնապարտ

Կազմիր Նապոլեոնյան ժամանակաշրջանի ժամանակագրությունը:

1792-1799թթ.-Առաջին հանրապետությունը Ֆրանսիայում
1804թ- Նապոլեոնի թագադրումը Փարիզի Ս. Աստվածամոր տաճարում։Նապոլեոն Բոնապարտն հռչակվեց որպես կայսր
1804-1814թթ- Նապոլեոի I — Առաջին կայսրությունը Ֆրանսիայում
1812թ -Մեծ բանակի ներխուժումը Ռուսաստան:
1813թ — Լակպցիգի ճակատամարտ ,Փարիզի ներխուժում։Բանակը պարտվեց
1814- մարտին դաշնակից ուժերը մտան Փարիզ, որը ստիպեց վերացնել Նապոլեոնին
1815թ -Նապոլեոնի փախուստը աքսորից
1821թ — Նապոլեոն Բոնապարտի մահը

Ներկայացնել Նապոլեոնի վարչակարգը, բարեփոխումները և հետևանքները:

Կայսրի ջանքերով զարկ տրվեց ծանր արդյունաբերությանը։ Տասը տարիների ընթացքում հիմնվեց հարյուր խոշոր ձեռնարկություն։ Աշխուժացան տնտեսական կապերն ինչպես երկրի ներսում, այն պես էլ երկրից դուրս։ Տնտեսության զարգացման նպատակով հիմնվեց Ֆրանսիական բանկը։ Շրջանառության մեջ դրվեց դրամական նոր միավոր՝ ֆրանկը։Արդյունաբերության ցուցանիշներով Ֆրանսիան զբաղեցրեց երկրորդ տեղը աշխարհում ՝ զիջելով միայն Անգլիային։

Մեծ հեղափոխությունից հետո Ֆրանսիայում հաստատվել էին հասարակական նոր
հաբերաթյուններ։ Հարկ էր դրանց տալ իրավական ձևակերպում։ Կայսրը կազմեց « Քաղաքացիական օրենսգիրքը», որը տարածվեց նաև Եվրոպայում։ Այն ամրագրում էր մարդկանց բնական իրավունքները։

Պատմիր Նապոլեոն Բոնապարտի կողմից վարած պատերազմների մասին:

1805թվականին Նապոլեոնի բանակը պատրաստվում էր ներխուժել Անգլիա, սակայն անգլիացի ծովակալ Նելսոնը Տրաֆալգարի ծովամարտում ոչնչացրեցՖրանսիական նավատորմը։ 1805թվականին Աուստերլիցի մոտ Նապոլեոնըպարտության մատնեց ավստրիական և ռուսական զորքերին։ Հաջորդ տարիջախջախելով Պրուսիային, մտան Բեռլին, հետո Լեհաստան։ 1807թ. Ֆրանսիան ևՌուսաստանը կնքեցին Տիլզիտի հաշտության պայմանագիրը։ Ռուսաստաննստիպված էր ճանաչել Ֆրանսիայի բոլոր նվաճումները և միանալ Անգլիայի դեմուղղված ցամաքային շրջափակմանը։ 1808թ. ֆրանսիական բանակը ներխուժեցԻսպանիա։ Նրանք հանդիպեցին իսպանացիների հերոսական դիմադրությանը։1810-11 թթ. Ֆրանսիական կայսրությունը հասավ հզորության գագաթնակետին

Վերլուծիր Նապոլեոն Բոնապարտի ձախողման պատճառները:

Ավելի խելամիտ քայլեր էր պետք անել, նա արդեն հասել էր և գրվաել Ռուսաստանը սակայն շատ պատճառների որոնցից էին՝ սխալ սխեմա, կլիմա և այլն։Նաև ձախողան պատճառ դառավ բնավորության գծեր, որոնք խանգարեցին ավելի հնարամիտ և ճիշտ գործել։

Ներկայացրու Նապոլեոն Բոնապարտի մտքերից, ելնելով այդ մեջբերումներից փորձիր նկարագրել նրա տեսակը:

Անհնարը՝ դա բառ է, հիմարների բառարանից։

Սա մի ասացվածքն է, որը ինձ տալիս է մոտիվացիա և տալիս է հիմունքներ, թե ինչ մարդ է եղել Նապոլեոնը։Նա նպատակասլաց էր և այո, այս բնավորության գիծը բոլորիս է հարկավոր։

Տեսաֆիլմը դիտելուց հետո գրել ամենատպավորիչ հատվածը, նոր տեղեկությունները: «Նապոլեոն Բոնապարտ»

Հետազոտական աշխատանք- «Ժոզեֆ Ֆուշե»

Ստեֆան Ցվայգ «Ժոզեֆ Ֆուշե», «Մարի Ստյուարտ»/կարդալ/

Ժոզեֆ Ֆուշե ուսումնասիրություն- իմ բլոգի հղումը

Առաջադրանք 2

Եվրոպան 1815-1850-ական թթ.-եր

  • Համեմատիր նապոլեոնյան և հետնապոլեոնյան դարաշրջանները:

    Հետնապոլեոնային դարաշրջան՝
  • Հիմնավորիր զարգացման որ ուղին է նախընտրելի ՝ հեղափոխական, թե բարենորոգումների:
  • Վիեննայի վեհաժողովի որոշումներով Եվրոպայում հաստատված ազգային-պետական սահմանները:
  • Europe_1815_map_en

Ֆիլմը դիտելուց հետո նոր տեղեկությունները շարադրիր  քսան նախադասության սահմաններում: «Վիեննայի կոնգրեսը»/տեսաֆիլմ/

«Վիեննայի վեհաժողովը և Թալեյրանը»

«Վիեննայի վեհաժողովը և Մետեռնիխը»

Армения

Армения — это удивительная страна с богатой историей, культурой и прекрасной природой.Армения имеет множество достопримечательностей, которые привлекают туристов со всего мира.

Армения также славится своими горами, включая гору Арарат, которая является символом страны. Эта величественная гора, на которой, согласно библейским легендам, приземлился ковчег Ноя, создает неповторимый пейзаж и впечатляет своей мощью.

Культура Армении богата народными танцами, музыкой и вкусной армянской кухней.

Армения не просто страна для меня, Армения это я!

Դաս 8.    (13.11-17.11)   

Դաս 8.    (13.11-17.11)   

Թեմա՝

§14. Էներգիա: Մեխանիկական էներգիա

§15.Կինետիկ էներգիա

§16.Պոտենցիալ էներգիա

1.Ո՞ր մեծությունն է կոչվում էներգիա:
Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը բնութագրում է մարմնի աշխատանք կատարելու ունակությունը, կոչվում էներգիա (E):

2.Բերել օրինակներ, որոնք ցույց են տալիս էներգիայի և աշխատանքի կապը:

Օրինակ

1-ին փորձում գունդը դնում ենք սեղանին, այն  կպահպանի իր դադարի վիճակը, քանի որ նրա վրա ազդող ուժերը համակշռված են: Ուրեմն, այս դեպքում գունդն աշխատանք չի կատարում:

2-րդ փորձում գնդին հաղորդում ենք դեպի չորսուն ուղղված v արագություն (տե՛ս նկար): Հարվածելով չորսուին՝ գունդը տեղափոխում է այն և կատարում որոշակի աշխատանք:

3-րդ փորձում գունդը սեղանից բարձրացնում ենք վեր, և բաց թողնում: Գունդն իջնում է ներքև և 2-րդ գնդի նման տեղափոխում չորսուն:

Untitled33.png

Ուշադրություն

Աշխատանք կատարում են 2-րդ և 3-րդ գնդերը: Ուրեմն, նրանք օժտված են էներգիայով, իսկ առաջինը՝ ոչ:

3.Ի՞նչ միավորով է չափվում էներգիան ՄՀ-ում:

4.Մեխանիկական էներգիայի ինչ տեսակներ գիտեք:

Բացի մեխանիկական էներգիայից գոյություն ունեն էներգիայի այլ բազմաթիվ տեսակներ՝ ջերմայինէլեկտրականքիմիական, միջուկային և այլն:

5.Ո՞ր էներգիան են անվանում կինետիկ:,6.Ի՞նչ մեծություններից է կախված մարմնի կինետիկ էներգիան:7. Ի՞նչ բանաձևով է որոշվում մարմնի կինետիկ էներգիան:

Պատ՝

2-րդ գունդը 1-ից տարբերվում է շարժման վիճակով: 1-ինը գտնվում է դադարի վիճակում, իսկ 2 -րդը՝ շաժվում է: Ուստի բնական է ենթադրել, որ նրա էներգիան պայմանավորված է շարժումով և կախված է նրա արագությունից:

Մարմնի շարժումով պայմանավորված էներգիան կոչվում է կինետիկ  էներգիա:

2-րդ փորձում չորսուին տեղափոխում է գնդիկի կողմից ազդող ուժը: Եթե S0 ճանապարհ անցնելուց հետո գնդիկը և չորսուն կանգ են առնում, ապա այդ ընթացքում գնդիկի կատարած աշխատանքը՝ A=FS0, որտեղ F-ը գնդիկի կողմից չորսուի վրա ազդող ուժն է:

Համաձայն Նյուտոնի III օրենքի, ինչ ուժով գնդիկն է ազդում չորսուի վրա, մոդուլով նրան հավասար, ուղղությամբ հակադիր ուժով էլ չորսուն է ազդում գնդիկի վրա: Այդ ուժի ազդեցության տակ գնդիկը կատարում է դանդաղող շարժում: Նյուտոնի II օրենքից` F=ma, որտեղ m-ը գնդի զանգվածն է, a-ն՝ նրա արագացումը: Դանդաղող շարժման դեպքում արգելակման ճանապարհը՝

S0=v22a

Տեղադրելով F−ի և S0-ի արտահայտությունները բանաձևի մեջ, կստանանք՝

A=FS0=mav22a=mv22

Դա այն աշխատանքն է, որը կարող է կատարել v արագությամբ շարժվող m զանգվածով մարմինը մինչև կանգ առնելը, և այն հաշվում են հետևյալ բանաձևով.

Eկ=mv22

Այսպիսով, մարմնի կինետիկ էներգիան հավասար է նրա զանգվածի և արագության քառակուսու արտադրյալի կեսին։

8. Ե՞րբ է մարմնի կինետիկ էներգիան զրո:

9. Ինչպե՞ս է փոխվում մարմնի կինետիկ էներգիան ՝

   ա. հավասարաչափ շարժման դեպքում,-Չի փոխվելու

   բ.  հավասարաչափ արագացող շարժման դեպքում,-Մեծանալու է համեմատ սկզբական արագությանը

   գ.  հավասարաչափ դանդաղող շարժման դեպքում:-Փոքրանալու է

10.Որ էներգիան են անվանում պոտենցիալ:

Մարմինների փոխազդեցությամբ պայմանավորված էներգիան կոչվում է պոտենցիալ էներգիա:

 Ep=mgh

Այսպիսով, Երկրի հետ փոխազդեցության մեջ գտնվող մարմնի պոտենցիալ էներգիան հավասար է այդ մարմնի զանգվածի, ազատ անկման արագացման և մարմնի ունեցած բարձրության արտադրյալին։

11.Բերեք պոտենցիալ էներգիայով օժտված մարմինների օրինակներ:

Սկզբի հարցերում ես բերեցի օրինակ, իսկ հիմա մենք այն կվերլուծենք որպես 3-րդ գնդի պոտենցիալ էներգիայով շարժում։


3-րդ գունդը 1-ից տարբերվում է դիրքով: 1-ինը գտնվում է սեղանին, իսկ 3-րդը՝ սեղանից h բարձրության վրա: 3-րդ գունդն իջնում է դեպի սեղանը՝ շնորհիվ Երկրի ձգողության: Հետևաբար, կարելի է եզրակացնել, որ նրա էներգիան պայմանավորված է Երկրի հետ փոխազդեցությամբ և կախված է գնդի բարձրությունից (դիրքից):

12.Ինչ բանաձևով է որոշվում Երկրից որոշակի բարձրությամբ մարմնի պոտենցիալ էներգիան:

 Ep=mgh

Այսպիսով, Երկրի հետ փոխազդեցության մեջ գտնվող մարմնի պոտենցիալ էներգիան հավասար է այդ մարմնի զանգվածի, ազատ անկման արագացման և մարմնի ունեցած բարձրության արտադրյալին։

13.Փոխվում է արդյոք Երկրի մակերևույթին զուգահեռ թռչող մարմնի պոտենցիալ էներգիան:

Ոչ, քանի որ  m-ն մարմնի զանգված է, g հաստատուն թիվ է, իսկ h անփոփոխ։

14.Մարմինն ընկնում է որոշակի բարձրությունից: Ինչպես է փոխվում նրա պոտենցիալ էներգիան անկման ընթացքում:

15.Ինչպես կարելի է համոզվել, որ սեղմված զսպանակն օժտված է պոտենցիալ էներգիայով:

16.Կատարելով անհրաժեշտ չափումներ՝ հաշվեք սեղանին դրված որևէ առարկայի պոտենցիալ էներգիան հատակի նկատմամբ:

Eպ=m x g x h
m=200g=0,2կգ
h=1մ
g=9/8
_____
Eպ=?

Eպ=mgh
Eպ=0,21×1=1,960
պատ՝ 1,960

Սովորել Է. Ղազարյանի դասագրքից (էջ 43-50):

Молодежный сленг

Молодежный сленг — это такой <<крутой язык>>, который используют молодые люди, чтобы выразить свою индивидуальность и стиль. Он постоянно меняется и развивается, и каждое поколение придумывает свои новые выражения и фразы. Некоторые слова молодежного сленга становятся популярными и входят в общий словарь. Это отличный способ быть в тренде и понимать сверстников!